RPP obniża stopy procentowe!

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podczas posiedzenia w dniach 6–7 maja 2025 r. zdecydowała o obniżeniu wszystkich głównych stóp procentowych o 0,50 punktu procentowego. To pierwsza taka decyzja od października 2023 roku i zgodna z wcześniejszymi zapowiedziami części członków Rady oraz przewidywaniami rynku.

Od 8 maja 2025 r. nowe stawki wynoszą:

• stopa referencyjna: 5,25%,

• stopa lombardowa: 5,75%,

• stopa depozytowa: 4,75%,

• stopa redyskontowa weksli: 5,30%,

• stopa dyskontowa weksli: 5,35%.

Decyzja zapadła w odpowiedzi na słabnące dane gospodarcze oraz niższy odczyt inflacji – wstępnie 4,2% r/r za kwiecień. Prezes NBP Adam Glapiński jeszcze w kwietniu sygnalizował gołębie nastawienie Rady, mówiąc: „Przylatuję jako gołąb na czele innych gołębi”. Wypowiedzi innych członków RPP, takich jak Kotecki, Wnorowski czy Litwinowicz, również wskazywały na możliwość cięcia – choć różnili się co do skali i momentu.

Kredytobiorcy na obniżkę stóp odczują wpływ w nadchodzących tygodniach. Według Związku Banków Polskich rata kredytu hipotecznego może spaść nawet o ok. 400 zł przy kredycie na 1 mln zł, zależnie od parametrów umowy (np. WIBOR 3M lub 6M).

Kolejne decyzje mogą zapaść po lipcowej projekcji inflacji NBP – to wtedy, jak zaznaczyli członkowie Rady, możliwa będzie dalsza ocena sytuacji i ewentualne kolejne cięcia 

Czy wzrost wydatków na zbrojenia w Europie przyczyni się do wzrostu PKB i inflacji?

W ostatnich latach Europa intensywnie zwiększa nakłady na obronność. Rosnące zagrożenia geopolityczne skłoniły państwa NATO do przekraczania progu 2% PKB na wydatki wojskowe, a niektóre kraje, jak Polska, przeznaczają nawet ponad 4% PKB. Wzrost ten ma znaczący wpływ na gospodarkę, zarówno pod względem dynamiki PKB, jak i poziomu inflacji.

Pojawia się pytanie - jak to wpłynie na inflacje i PKB?

Wydatki na zbrojenia mogą pobudzać wzrost gospodarczy poprzez zwiększone inwestycje w przemysł obronny, tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój zaawansowanych technologii. Firmy zbrojeniowe korzystają z rządowych kontraktów, co prowadzi do wzrostu produkcji i eksportu. Pośrednio wspierane są również sektory powiązane, jak metalurgia, elektronika i transport.

Jednak efekt ten może być krótkotrwały, jeśli zwiększone wydatki na obronność będą finansowane kosztem innych inwestycji publicznych, takich jak infrastruktura czy edukacja. Ponadto gospodarka rozwija się stabilniej, gdy wzrost opiera się na inwestycjach cywilnych, a nie militarnych.

Rosnące nakłady na zbrojenia mogą prowadzić do wzrostu inflacji. Po pierwsze, zwiększone zapotrzebowanie na surowce i technologie obronne może powodować wzrost cen w tych sektorach. Po drugie, finansowanie wydatków zbrojeniowych przez zwiększoną emisję pieniądza lub dług publiczny może osłabić wartość waluty i zwiększyć presję inflacyjną.

Z drugiej strony, jeśli większe wydatki wojskowe pobudzą rozwój gospodarki i zwiększą efektywność produkcji, mogą częściowo neutralizować inflacyjne skutki wzrostu popytu. Kluczowym czynnikiem będzie sposób, w jaki rządy sfinansują dodatkowe nakłady – czy poprzez podniesienie podatków, zadłużenie, czy przesunięcia budżetowe.

Wzrost wydatków na zbrojenia w Europie z pewnością wpłynie na gospodarki państw członkowskich, choć skutki mogą być różne. Krótkoterminowo może nastąpić wzrost PKB i rozwój sektora obronnego, ale długofalowe efekty będą zależały od struktury finansowania i skali wydatków. Istnieje również ryzyko wzrostu inflacji, jeśli nakłady te będą pochodziły z nadmiernego dodruku pieniądza lub zwiększonego długu.

Ostatecznie, czy wydatki zbrojeniowe przyczynią się do trwałego wzrostu gospodarczego, zależy od tego, jak efektywnie zostaną one wykorzystane i w jakim stopniu pobudzą innowacje oraz rozwój technologiczny.

Inflacja w grudniu i prognozy na 2025

 Według danych GUS, inflacja rok do roku w grudniu 2024 wyniosła 4,7%. To wynik niższy od szybkiego szacunku z początku stycznia, który wskazywał na wzrost cen o 4,8%. W porównaniu z listopadem ceny konsumenckie pozostały bez zmian, co potwierdza stabilizację w ostatnim miesiącu roku. Niemniej jednak, wciąż widoczna jest istotna zmiana dynamiki inflacji w porównaniu z 2023 rokiem, kiedy to w grudniu odczyt wynosił 6,2%.

W ubiegłym roku najbardziej zdrożały nośniki energii, takie jak prąd, gaz i ciepło, średnio o 12%. Energia elektryczna podrożała o 21,2%, gaz o 17%, a ciepło o 5,5%. Wzrost cen żywności wyniósł 4,8%, przy czym największe zmiany dotyczyły masła (27,1%) oraz soków owocowych i warzywnych (11,7%). Z drugiej strony, paliwa samochodowe taniały, szczególnie olej napędowy, którego cena spadła o 5,4%.

Średnioroczna inflacja w 2024 roku wyniosła 3,6%, co znajduje odzwierciedlenie również w inflacji emeryckiej. Tym samym wskaźnik ten będzie brany pod uwagę przy waloryzacji emerytur i rent, choć jest niższy niż prognozy rządowe zakładające wartość na poziomie 4%. W kontekście waloryzacji oznacza to wynik niższy od przewidywań budżetowych.

W 2025 roku ekonomiści spodziewają się dalszego spadku inflacji, choć jej poziom wciąż będzie przekraczać cel inflacyjny NBP wynoszący 2,5%. Zgodnie z prognozami, średnioroczna inflacja może spaść do 3,1%, co wskazuje na powolne, lecz systematyczne zmniejszanie się presji inflacyjnej w gospodarce. Decyzje Rady Polityki Pieniężnej dotyczące stóp procentowych mogą odegrać kluczową rolę w dalszym kształtowaniu tego procesu.